عینک آفتابی یک عینک با شیشه رنگی می باشد که مانع ورود نور زیاد خورشید به چشم می شود . نور خورشید دو بخش دارد قسمت مرئی و قسمت نامرئی . قسمت مرئی نور خورشیداز هفت رنگ تشکیل شده است که همان رنگهای موجود در رنگین کمان است. قسمت نادیدنی نور خورشید نور ماوراء بنفش و مادون قرمز است . اصولا آسیب های ناشی از نور خورشید به چشم به دو بخش تقسیم می شود. آسیبهایی که ناشی از شدید بودن نور مرئی می باشد که همان تنگ کردن شکاف چشم یا فشردن پلکها است که باعث ایجاد چین و چروک در اطراف چشم می شود و عینک آفتابی با کم کردن شدت نور جلوی این آسیب را می گیرد. گروه دومِ آسیبهای ناشی از نور خورشید، بیماری هایی است که توسط خود اشعه نور خورشید در چشم ایجاد می شود، از جمله این بیماری ها ناخنک و آب مروارید است که ارتباط مستقیم با تابش نور خورشید بخصوص نورماوراء بنفش دارد. خود شیشه عینک به تنهایی و نیز رنگ به کار رفته در عینک آفتابی نورهای ماوراء بنفش را جذب می کند ولی بهتر است عینک آفتابی برای جذب نور ماوراء بنفش بطور خاص نیز طراحی شده باشد. نور ماوراء بنفش طیف وسیعی دارد ولی قسمتی که بیشتر به چشم آسیب می رساند طول موج 380 تا 420 نانومتر می باشد که بهتر است جذب نور ماوراء بنفش توسط عینک آفتابی برای این طول موجها طراحی شده باشد و هنگامی که عینک آفتابی زیر دستگاه سنجش جذب UV قرار داده می شود، جذب این طول موجها توسط دستگاه نشان داده شود.
شدت نور توسط رنگ موجود در عینک آفتابی کم می شود ولی برخی نور های مرئی نیز سبب آسیب به چشم می شود. از جمله می توان نور آبی را مثال زد که باعث تخریب لکه زرد شبکیه می شود، پس عینک آفتابی علاوه بر کم کردن شدت نور با رنگ خود باعث جذب برخی نورهای مرئی که می تواند به چشم آسیب برسانند نیز می گردد.
عینک آفتابی بر اساس رنگی که در آن به کار رفته است ، رنگ هایی از نور مرئی را جذب می کند. مثلا عینک آفتابی زرد رنگ نور آبی که مضر تر از بقیه می باشد را جذب می کند.
رنگی بودن عینک آفتابی باعث می شود که دیدن اشیاء رنگی دچار اختلال شود و رنگها واقعی نباشد . عینکهای با رنگ خاکستری کمترین اختلال در دید رنگ را ایجاد می کند.
عینک آفتابی نه تنها شدت نور آفتاب مستقیم را می کاهد بلکه نور آفتابی که منعکس شده را نیز کم می کند. این نور انعکاس شده ممکن است از روی برف یا سطح آب یا سطح جاده بازتاب شده باشد.
علاوه بر رنگی بودن و جذب نور ماوراء بنفش، عینک آفتابی ممکن است پلاریزه باشد در این صورت عینک آفتابی نورهای منعکس شده را بهتر جذب می کند.
عینکهای آفتابی ممکن است سطح انعکاسی داشته باشد که در این صورت بخشی از نور را منعکس می کنند و به این ترتیب علاوه بر جذب نور، با انعکاس نور شدت نور را کم می کنند.
در کودکان به علت شفاف بودن ساختمانهای چشم و در افراد با رنگ چشم روشن ، آسیب ناشی از نور بیشتر است و بیشتر به عینک آفتابی نیاز دارند.